A LINGUAXE
“A través das interaccións nace a linguaxe”
Este documento pretende ofrecer pautas sinxelas para estimular a linguaxe dos pequenos e pequenas, dun xeito doado e natural.
A maioría dos nenos e nenas da aula dos "soles" comezan a emitir as súas primeiras palabras, en definitiva, a comunicarse, e nós como adultos que somos, podemos axudarlles nesta tarefa e sen apenas darnos conta.
Espero que vos sexa de axuda, estou convencida que moitas das cousas que ides ler a continuación, xa as sabíades, pero sempre está ben refrescar bos hábitos.
- ESTIMULAR A LINGUAXE A TRAVÉS DAS RUTINAS
Desde que se é un bebé, o ambiente no que se desenvolve a nena e neno debe ser rico en oportunidades para comprender e desenvolver a linguaxe, xa que estas experiencias terán un impacto directo tanto no seu desenvolvemento actual, como nos anos posteriores. O noso diá a día, está formado por rutinas: levantámonos, vestimos, almorzamos, comemos, ceamos, imos durmir, etc. Estas rutinas son percibidas polos pequenos, que a medida que medran imitan e poden realizalas con autonomía. Antes de aprendelas, observáronas e experimentaron a súa realización xunto ao adulto. Co proceso comunicativo-lingüístico, ocorre o mesmo. É a través de rutinas e intercambios directos entre adulto-neno como se desenvolve correctamente. Hai que ter presente a importancia da repetición, como estratexia para que os nenos reteñan e evoquen a información. A repetición axudaralles a activar os circuítos neuronais.
Aproveitar as rutinas do día a día
As rutinas supoñen un importante beneficio para o desenvolvemento da nena e neno porque necesitan anticipar o que vai ocorrer para sentirse seguros emocionalmente, polo que as rutinas estables axúdanlles a estar máis tranquilos e seguros de si mesmos. Pero as rutinas achegan moito máis que iso, pois nesta etapa, gran parte do que se aprende deriva das situacións naturais do contexto diario. Rutinas como espertarse, o almorzo, a hora do aseo, do vestido, da comida, da entrada a casa, etc. Son as situacións perfectas para estimular a linguaxe do neno, xa que conlevan certas vantaxes para a aprendizaxe, ao ser experiencias de linguaxe continuadas, repetitivas e contextualizadas.
Actividades como recoller, por a mesa, dobrar a roupa non deben ser rutinas exclusivas do aldulto. Non deixemos ós nenos e nenas ao marxe, se pedimos a súa colaboración na medida das súas posibilidades, potenciaremos maiores oportunidades para comunicarse e de adquirir vocabulario. Xeremos un ambiente rico en oportunidades para estimular a linguaxe da nena e neno.
- O AMBIENTE PREPARADO PARA OS PEQUENOS
Etiquetar os estantes e as caixas de xoguetes e materiais con imaxes e co nome, para que saiban cal é o lugar adecuado para cada cousa, potenciará a organización e a comunicación, así como o desenvolvemento da lectura.
- IMITAR E ENGADIR LINGUAXE
Por exemplo, se oi neno di “ota”, mostrándonos unha pelota, poderíamos contestarlle: “sí, é unha pelota vermella”; “unha pelota moi bonita”. Facer isto demóstralles ás nenas e nenos que os escoitamos e que os entendemos, o que fomentará o interese por comunicarse de novo. E moi importante que , aínda que pronuncie mal, nós utilicemos as formas correctas das palabras, achegando a nena e neno un modelo adecuado de linguaxe.
Para iso, existen unha serie de recomendacións para por en práctica:
-Facer preguntas abertas en lugar de preguntas que se poidan contestar cun SI OU UN non (que., quen, onde, como, porqué...) dan a posibilidade de practicar a linguaxe.
-Facer preguntas que permitan ao neno e nana dirixir a actividade ou o xogo “que imos facer agora?”, “que facemos con isto?”; “onde vai esta peza?”
-Ofrecer opcións para favorecer a elección, tanto no xogo como nas diferentes actividades e rutinas “ prefires cereais ou galletas?”, “Queres sentarte no chan ou na cadeira?”
-Darlle a oportunidade de expresar o que saben e o que poden dicir. Por exemplo, encher un espazo nunha canción familiar, completar unha frase “eu teño un...”
-Darlle o tempo necesario para elaborar a súa resposta ou a súa mensaxe.
Xogar a equivocarnos absurdamente para que a nena e neno nos corrixa e nos explique como de di ou se fai. Por exemplo, colocando pezas nun lugar inesperado(un calcetín nunha man); ou finxir que non ves algo que está a vista, para que a nena e neno teña que explicar onde está, axudándolle a atopalo son recursos moi potentes para estimular a linguaxe da nena e neno.
Durante as actividades do día é importante atender e seguir as iniciativas da nena e neno. Responder ás súas vocalizacións, xestos ou palabras, potencia a interese por comunicar. Durante o xogo, se queremos aumentar as probabilidades de que se comunique, debemos permitir que as nosas fillas e fillos nos guíen na maneira de xogar, non debemos impoñer formas de xogo, SIGAMOS OS SEUS PROPIOS INTERESES!.
- APROVEITAR CADA MOMENTO COMUNICATIVO
Facer comentarios durante as rutinas diarias, nomear e describir as accións e actividades que se realizan, materiais ou obxectos que se usan, proporcionan ás nenas e nenos palabras novas para comunicarse e modelos para describir as súas propias experiencias. trátase de falar sobre o que se fixo, sobre o que se está facendo, sobre o que se vai facer, tendo en conta o que se ve, ou que se oe, o que se cheira, o sente ao tocar . Tamén é moi recomendable realizar comentarios positivos achega do comportamento e da comunicación do neno.
Espero que vos guste o vos faga reflexionar sobre a linguaxe como parte importante do proceso de interacción cos vosos fillos/as.
.JPEG)
.JPEG)
.JPEG)
